Research tuahtu hna le doctor nih kum tampi chung resarch an tuah dih hnuah Laimi miphun bantuk a simi Tsimane miphun kong an phuan. Tsimane miphun hi Bolivia ram lakah khua a sami an si. Research a tuahtu nih cun 'vawleicung ah Tsimane miphun lung (heart) hi a ngandam bik' an ti.
An tar hnu tiang hmanh ah an lung riantuan or an lung kua thi kal-um ning a tha tuk tiah an phuan. Vawleicung dangdang zong nih kan cawn hna ding an si tiah a chim chih. An eimi an dinmi le an nun ning hrimhrim hi khuapi chung um he kan i dang tuk an ti.
An hrik an i zoh lio
Tismane miphun hi 16,000 hrawng an si i, ram an vai, nga an sio, lo an thlo hna. Ram lak khuasa an si. Laimi miphun he kan i dannak a um lo. Hlan chan hna minung bantukin khuasa an sa rih. Scientist le doctors kip nih a va tlawn lengmang hna.
Scientist le doctor hna nih an eidinmi an zohpiak hna tikah US le ram thangcho hna eidinmi he aa dang tuk an ti. US eidinmi hi 52% a that ahcun Tsimane eidinmi 72% in a tha deuh an ti. A dangdang tiang in an tahchun tikah an dineimi hi an rak tha tuk.
Mah ruangah an lung riantuan a thatnak a si i, an ngan zong a damnak le an nunkhua sauhnak zong a si an ti. An lung riantuan ning kong he aa tlaimi (coronary artery calcium- CAC) an chekpiak hna. Minung 705 an chek hna i, lung zawtnak le chambaunak an ngei lo an ti.
Asiain US minung an chekmi hna ahcun 25% nih an ngei an ti. Kum 75 leng an kai hnu tiang hmanh ah cheu-thum cheu-hnih nih cun CAC an ngei lo. US ahcun 80% nih an ngeih cang an ti. Cun an ngandam lo ruangah kum no in an thi timi zong an um lo an ti.
Vawleicung ah a ngandam bikmi miphun an si. Japan nu pawl nih a pahnih in ah an vun zulh hna tiah Californa University in Micheal Gurven nih a chim. Ref: BBC.